Adı: Tsiklam turşusu
Təsviri: Siklamat; 1937-ci ildə ABŞ-ın İllinois Universitetində dərmanlar üzərində araşdırma aparan Michael Sveda tərəfindən təsadüfən tapılmışdır. Siklamatlar 1950-ci ildə süni dadlandırıcı olaraq ABŞ-da istifadə edilməyə başlanmışdır. Kimyəvi olaraq sikloheksilamin və amidosulfon turşusundan əldə edilən siklamatlar, çay şəkəri saxarozadan təxminən 35 ilə 70 qat daha şirindir. Siklamatların kalorisi 0-dur. İstiliyə dayanıqlı olan siklamatlar ümumiyyətlə digər dadlandırıcılarla birlikdə aşağı kalorili yemək və içkilərdə istifadə edilir. Siklamatlar, meyvə aromasının sıx olduğu məhsullarda və maye məhsullarda daha çox şirinlik verir. Ümumiyyətlə digər dadlandırıcılarla birlikdə istifadə edilir: Xüsusilə saxarinin metalik və acı dadını maskalayır. Ağızda uzun müddət şirin qalır. Qidalarla alınan siklamatın böyük bir miqdarı dəyişmədən böyrəklərdən atılmaqdadır. Lakin bağırsaqdakı bakteriyalar siklamatı sikloheksilamine parçalaya bilməkdədir. Yüksək dozada sikloheksilamin verilən heyvanlar üzərində aparılan təcrübələrdə bu maddənin heyvanların kişi artıma hüceyrələrinə və spermalarına zərər verdiyi, yüksək dozalarda sidik kisəsi xərçənginə səbəb ola biləcəyi ifadə edilir. İnsanlarda siklamatın xərçəngə səbəb ola bilməsi, icazə verilən gündəlik miqdarlardan çox və davamlı istehlak edilməsiylə ola bilər ki bunun da normal bir qidalanmada olma ehtimalı çətindir.
1969-cu ildən etibarən siklamatların Amerikada yemək, içki və dərmanlarda istifadəsi qadağan edilmişdir. 1984-cü ildə FDA siklamatın kanserogen olmadığı qənaətinə gəlmiş və qida qatqı maddəsi olaraq istifadə edilməsini təsdiqləmişdir. Avropada isə siklamatların 1994-cü ildə yayımlanan 94/35/EG nömrəli təbliğlə enerjisi azaldılmış və ya şəkər əlavəsiz qidalarda, hansı miqdarlarda istifadə ediləcəyi müəyyən olunmuşdur. Avropa Komissiyası siklamatın saqqız və şəkərləmələrdə istifadə edilməsini isə qadağan etmişdir. 1998-ci ildə su əsaslı aromalandırılmış içkilərdə litrdə 400 mg istifadəsinə icazə verilərkən, 2003-cü ildə bu dəyər 250 mgə endirilərək istehlak miqdarı azaldılmışdır. Halhazırda siklamatlar 50-dən çox ölkədə istifadə edilir.
Siklamatlar; instant içkilər, buzlu çay, qəlyanaltılıq taxıl məhsulları, süd məhsulları, saqqız, cem və marmelad, idmançı içkiləri, keks və fırınlanmış məhsullar, şokolad, şəkərləmə məhsulları kimi qidalarda, masa üstü dadlandırıcılarda, diş pastalarında və kosmetik məhsullardaistifadə edilir.